Հայրենասիրություն - ◄| - Հոդվածներ

Ասաց՝ մեր աֆղանցիներից է, ինքնաթիռ է խփել: Մոտեցա Արմենին, երկար զրուցեցինք՝ ուզում էի գրել նրա մասին: Դեպքերի բերումով գրում եմ հիմա: Հիմա, երբ արյունալի մարտերը, ծանր կորուստների մասին հիշողությունները պատմություն են դարձել, բայց մանր կրքերն էլ մեզ ամրացնելու, ճղճիմացնելու փորձեր են անում, եւ Արմեն տեսակին, որին իր մասին ես հարցնում, ինքն իր ընկերների մասին է պատմում, հիշել եմ ուզում:

Հայրենասիրություն | Դիտումներ: 2571 | Ավելացրել է: ՄՀԷՐ | Ամսաթիվ: 15-Հնս-2012 | Մեկնաբանություններ (0)

Ի՞ՆՉ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ԵՆՔ ԿՐՈՒՄ ԱՅՍՕՐ

Ի՞ՆՉ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ԵՆՔ ԿՐՈՒՄ ԱՅՍՕՐ

ԱՐԾՐՈՒՆ ՊԵՊԱՆՅԱՆ

Օրերս ելույթ ունեցա ուսանողների առջև` «Երիտասարդությունը որպես հայ մշակույթի կրող և պահապան» թեմայով: Զարմանքով նկատեցի, որ մեր ժողովրդի ստեղծած պատմական մշակույթի, համաշխարհային քաղաքակրթության մեջ նրա ունեցած դերի մասին իմ բերած տվյալները գրեթե հարյուր տոկոսով նորություն են լսարանի համար: Եվ այդ փաստը հարկադրեց ինձ ելույթս հրապարակայնացնել:

8000-ամյա արիստոկրատիա

Պատասխանելու համար այն հարցին, թե որ չափով ենք մենք կրում և պահպանում հայ ժողովրդի ստեղծած մշակույթը` նախևառաջ հարկավոր է պարզել, թե ինչ մշակույթ է ստեղծել հայությունը և ով է ընդհանրապես հայը: Հնարավոր է, չէ՞, որ պարզվի, թե մեր մշակույթը հենց այն կիսալյումպենականությունն է, որը հրամցվում է հայկական եթերից, առկա է փողոցներում, և որով ներծծված են իշխանական պալատների միջանցքները: Այդ դեպքում մենք կարող ենք հայտարարել, թե կրում և ժրաջանորեն պահպանում ենք մեր սեփական մշակույթը:

Հեթանոս Գագո - Գագիկ Ստեփանյան

Գագիկ Ստեփանյանը /Հեթանոս Գագո/ ծնվել է 1965թ. փետրվարի 13-ին, Երևանում, Սուրմալուի գավառի Դիադին ավանից գաղթած հայի ընտանիքում։ Թուրքերի կողմից Սուրմալուի գրավումից հետո Գագիկի նախապապը` հավաքելով ողջ գերդաստանը (ընդհանուր թվով` 27 ընտանիք), տեղափոխվել էր Ապարանի մոտ գտնվող Լուսագյուղ բնակավայրը։ Գագիկի մի պապը մասնակցել է Բաշ-Ապարանում թուրքերի ջախջախմանը, իսկ մյուս պապը` մասնակցելով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին, հասել է մինչև Բեռլին՝ Ռեյխստագի պատին թողնելով իր ստորագրությունը։

Խիզախությունն ու արիությունը հատուկ էին Գագիկին արդեն պատանեկության տարիներին։ Զբաղվում էր բռնցքամարտով նախ Պատանի բռնցքամարտիկների դպրոցում, այնուհետև` Դինամո մարզական ընկերությունում: Ստացել է սպորտի վարպետի կոչում, բազմաթիվ անգամներ դարձել տարբեր մրցույթների հաղթող։

1984թ. մեկնում է ծառայության խորհրդային բանակ, որտեղ ծառայությունն անցնելուց հետո վերադառնում է Հայաստան և անմիջապես միանում եղբայրներին՝ Արայիկին և Բագրատին, ովքեր մասնակցում էին Արցախյան շարժմանը։ Արայիկը իր մարտական մկրտությունը ստացել էր Սովետաշենում, իսկ Բագրատը հիմնականում զբաղված էր հայկական ֆիդայական խմբերի համար զենք հայթայթելով։

1990թ. ապրիլին Արայիկն` իր ընկերների հետ միասին, տիրանում են Կապանում գտնվող խորհրդային զորամասի ամբողջ զենքին։ Խորհրդային զորքերը հետախուզություն են սկսում և շրջափակում են Արայիկին և նրա ընկերներին, ովքեր փակվում են Խուստուփի ծերպերում: Գագիկը` շտապ օգնության մեքենայով ներխուժում է շրջան, շրջափակումից ազատում եղբորը, ընկերներին և զենքը։

Հայրենասիրություն | Դիտումներ: 2755 | Ավելացրել է: ՄՀԷՐ | Ամսաթիվ: 13-Փետր-2012 | Մեկնաբանություններ (0)

ՄՀԵՐԻ ՈՒ ՄԱՐԷԻ ԶՐՈՒՅՑԸ Երգ Ա

ՄՀԵՐԻ ՈՒ ՄԱՐԷԻ ԶՐՈՒՅՑԸ

Երգ Ա

Տի տամ հազար Արեւ Պստիկ Մհերին,

Տի տամ հազար Արեւ Գոհար թագուհուն,

Տի տամ հազար Արեւ Ձենով Հովանին,

Տի տամ հազար Արեւ Քեռի Թորոսին,

Տի տամ հազար Արեւ յոթ ճուղ Դավթին,

Տի տամ հազար Արեւ վեր Մհերի ճուղին։

Յոթ ավուր ու յոթ գիշեր

Խանդութ Մարէն Մհերի խետ զրից արավ,

Մեր ու Որդի վեր Մարութա Սարին,

Էրգնքին հասնող Կրակի Բոցին,

Կողի կուտան, հին ու նորը կդնեն, կվերցեն,

Չարն ու բարին, սիպտակն ու սեվը զիրարից կբաժնեն:

Խանդութ կպատմե Զիր զորավոր Աստված Մհերին

Սասնա գլխին էգած, գացածը:

ՄՀԵՐԻ ՈՒ ՄԱՐԷԻ ԶՐՈՒՅՑԸ Երգ Բ

ՄՀԵՐԻ ՈՒ ՄԱՐԷԻ ԶՐՈՒՅՑԸ

Երգ Բ

Տի տամ հազար Արեւ Պստիկ Մհերին,

Տի տամ հազար Արեւ Գոհար թագուհուն,

Տի տամ հազար Արեւ Ձենով Հովանին,

Տի տամ հազար Արեւ Քեռի Թորոսին,

Տի տամ հազար Արևեւ յոթ ճուղ Դավթին,

Տի տամ հազար Արևեւ վեր Մհերի ճուղին։

Յոթ ավուր ու յոթ գիշեր

Խանդութ Մարէն Մհերի խետ զրից արավ,

Մարէն ա բախտավոր , Մհերն ա Զորավոր,

Մեր ու Որդի վեր Մարութա Սարին,

Էրգնքին հասնող Կրակի Բոցին,

Կողի կուտան, հին ու նորը կդնեն, կվերցեն,

Չարն ու բարին, սիպտակն ու սեվը զիրարից կբաժնեն:

Խանդութ կպատմե Զիր զորավոր Աստված Մհերին

Սասնա գլխի Էգած- գացածը:

-Մարէ, Հայու Ոգին ապրու՞մ ա

-Ոգի՛ն ,Որդի՛ս , լա՜վ ասար Որդիս,

Ոգի՛ն, Հայու ոգին ապրում ա, Որդի՛ս:

-Մարէ Հայու ոգին Զարթու՞ն ա:

-Զարթու՛ն ա, Զարթու՜ն ա Որդիս:

Հայու Ոգին մէ հատուկ Ոգի ա, ըդենց Ոգի՛ չկա՛,

Մարութա Զանգ հենց Զարկում ա, Ոգին Զարթնում ա,

Որդիս, Կռիվ մե էլավ Սասնա Ոգին Զարթնավ, հելավ կայնավ:

Զարթնավ կայնավ զորեղ , բանձր, առնական

Էրգինք Էրգիր ձեն տվան հիրար,

Էրգնքեն Աստղ հիջավ Հայոց սարերուն,

Էն Հայա հոգին իջավ , Հայու Ոգին իջավ:

Էրգինք Ուժ բերավ, զորութուն տվավ հայու Ոգուն,

Աշխարհքէ – աշխարհք Հայու Ոգին Ձեն տվավ,

Հայու Ոգին զիրար միացավ, Մեկ Ոգի դարցավ:

ՄՀԵՐԻ ՈՒ ՄԱՐԷԻ ԶՐՈՒՅՑԸ Երգ գ (լուսին- գելէր- էլեր)

ՄՀԵՐԻ ՈՒ ՄԱՐԷԻ ԶՐՈՒՅՑԸ

Երգ գ (լուսին- գելէր- էլեր)

Տի տամ հազար Արեւ ՊստիկՄհերին,

Տի տամ հազար Արեւ Գոհար թագուհուն,

Տի տամ հազար Արեւ Ձենով Հովանին

Տի տամ հազար Արեւ Քեռի Թորոսին,

Տի տամ հազար Արեւ յոթ ճուղ Դավթին,

Տի տամ հազար Արեւ վեր Մհերի ճուղին։

Յոթ ավր ու յոթ գիշեր

Խանդութ Մարէն Մհերի հետ զրից էրավ,

Մարէն ա բախտավոր, Մհերն ա Զորավոր,

Մեր ու Որդի վէր Մարութա Սարին,

Էրգնքին հասնող Կրակի Բոցին,

Կողի կուտան, հին ու նորը կըդնեն, կվերցեն,

Չարն ու բարին, սիպտակն ու սեվը զիրարից կբաժնեն:

Խանդութ կպատմե Զիր զորավոր Աստված Մհերին

Սասնա գլխին Էգած- գացածը:

Անլռելի Զանգակը

Անլռելի Զանգակը

Անակնկալ կերպով, Քեմալ Աթաթիւրք խորհրդակցութեան կը հրաւիրէ իր նախարարները, առաւօտ մը մութնուլուսուն,, եւ անոնց առջեւ կ'արտասանէ հետեւեալ ճառը, զոր ես կ'ամփոփեմ.

-Ինչո՞ւ համար հայերը այսքան հայրենասէր են: Ինչո՞ւ համար՝ կ'ըսեմ ձեզի: Խռոված էի գիշերը եւ մտահոգ: Հայոց հայրենասիրութիւնը արտակարգ կը թուի ինծի. ինծի կը թուի աննախընթաց եւ անմարդկային: Չէ՛, կարելի չէ՛ սովորական բացատրութիւն մը տալ իրենց այդ զգացումին: Հայոց կրած վերջնական պարտութենէն ետք, պէտք է գտնուի ուրի՜շ պատճառ մը, որ դեռ զօրութիւնն ունի զգացում մը այս համեմատութեամբ մեծցնելու: Ո՞րն է այդ պատճառը: Պէտք է գիտնանք զայն եւ գործենք ըստ այնմ:

Խորհրդակցութիւնը կը կատարուի, կը տրուին որոշումներ, կ'արձանագրուին հրամաններ- ծածկագիր եւ պաշտօնական: Թէեւ թուրքերուն երկարատեւ պրպտումները ապարդիւն կը մնան, բայց հարցը կը յաջողի լուծել Տոթք. Զիպերման, Անգարայի բժշկական համալսարանի մարդակազմութեան դասախօսը:

Գերման փրոֆեսորը երբ կ'առաջնորդուի Չանքայա եւ դէմ առ դէմ կու գայ Քեմալի հետ, կ'ըսէ անոր.

-Հայոց հայրենասիրութեան պատճառը յաջողեցայ գտնել ես, ոչ թէ անոր համար որ ձեզմէ աւելի մտացի էի, այլ պարզապէս դիպուածը օգնեց ինծի:

Քեմալ Փաշա գոհունակութեամբ կը հրամցնէ թիկնաթոռ մը, կը քթթէ իր կանաչ աչքերը եւ ականջ կու տայ:

Հայրենասիրություն | Դիտումներ: 1559 | Ավելացրել է: ANI | Ամսաթիվ: 25-Հնս-2011 | Մեկնաբանություններ (0)

ՌԱԶՄԱԿՈՉ

ՌԱԶՄԱԿՈՉ

Գիշեր է մռայլ, ամպամած գիշեր:

Հողմեր են փչում, շաչում են հողմեր

Դաւաճան երկրից մեր նենգ թշնամու

Մեր նուիրական դաշտերի վրայ:

Գոռ ալիքներն են լեռնանում ընդոստ

Մեր խռովայոյզ ծովերի վրայ:

Է՜յ ազատ Մասիս, երկնասոյզ գահեր,

Է՜յ երկաթակուռ խրոխտ գագաթներ,

Շանթե՞ր էր զօդում, սուրե՞ր էք կռում,

Հրեղէն ցասում ընդդէմ թշնամուն:

Հայրենասիրություն | Դիտումներ: 3868 | Ավելացրել է: ANI | Ամսաթիվ: 24-Հնս-2011 | Մեկնաբանություններ (0)

ԱՆՊԱՐՏԵԼԻ ՈԳԻՆ

ԱՆՊԱՐՏԵԼԻ ՈԳԻՆ

Եփրատից հեռու, անապատում կային մի քանի խղճուկ տաղաւարներ:

Հայրենի ողբալի սպանդից մազապուրծ մի քանի տասնեակ Հայեր էին ծուարել, նրանց ներքեւ՝ ծերեր, կանայք ու մանուկներ:

Ցնցոտիներով էր ծածկուած նրանց ոսկրացած մերկութիւնը, եւ նրանց հայեացքների մէջ մշտական սարսափն էր սառած, ինչպէս կախաղանի տակից հրաշքով ազատուած մահապարտների աչքերն են լինում:

Ժպիտ եւ ուրախութիւն սպաննուած էին նրանց աչքերի մէջ. միայն անմեռ յոյսի մի կայծ կար, որ տակաւին կեանքի նշոյլ էր տալիս նրանց բիբերին:

Երկնքից հրաշէկ արեւը կրակ էր մաղում, եւ առաւօտը կիզիչ էր ինչպէս միջօրէին:

Հեռուն, դեղնաւուն հողերի վրայ, հորիզոններն էին իջնում պղնձէ պատերի պէս:

Ծերերն ու պառաւները՝ հիւանդ ու դալուկ, կուչ էին գալիս տաղաւարների մի անկիւնում, գոց աչքերով իրենց երդիքների անդորր ծուխն ու պարտէզնների ծաղկած ծառերը վերապրելով: Եւ քանդւում էր ու հատնում նրանց չարչարուած հոգին...

Գիշերները թեթեւ անդորրում էին այդ թշուառների հուր ու զարհուրանք տեսած աչքերը, սակայն յաճախ, քրքրւում էին նրանց հոգիները կարմիր, ահաւոր տեսիլներով...

Առաւօտ էր: Վաղահաս պառաւած կանայք ստուերի մէջ նստած չորացած մատներով կար էին անում, հազար խնդրանքով ձեռք բերուած աշխատանքներ, որոնցով իրենց հարազատների չոր հացն էին վաստակում:

Անխոնջ, անդուլ կարում էին նրնաք, իրենց ճմլուած սրտերի մէջ սեւ արցունք թափելով:

Տաղաւարների առջեւ մանուկներ՝ պզտիկ աղջիկներ ու մանչեր, մոռանալով իրենց խղճալի օրը, խաղ էին անում, նոյնիսկ երբեմն ուրախ ճիչ արձակելով:

Հայրենասիրություն | Դիտումներ: 1946 | Ավելացրել է: ANI | Ամսաթիվ: 16-Հնս-2011 | Մեկնաբանություններ (0)

ՍԱՐՏԱՐԱՊԱՏԻ ԿՈՉԸ

ՍԱՐՏԱՐԱՊԱՏԻ ԿՈՉԸ

( Գեներալ Մովսէս Սիլիկեան , Երեւանի Զօրամասի Հրամանատար)

«Հայե՛ր, շտապեցէ՛ք հայրենիքն ազատելու:

Հասել է րոպէն, երբ իւրաքանչիւր հայ, մոռանալով իր անձնականը, յանուն մեծ գործի՝ հայրենիքի փրկութեան եւ իր կնոջ ու աղջիկների պատուի պաշտպանութեան, պիտի գործ դնի իր վերջին ճիգը՝ թշնամուն հարուածելու համար:

Մենք չէինք ուզում կռուել, յանուն խաղաղութեան եւ հաշտութեան մենք պատրաստ էինք ընդյառաջ գնալու ամէն տեսակի զոհողութիւնների, սակայն մեր տմարդի թշնամին ընթանում է իր ծրագրած ուղիով, նա ըստ երեւոյթին, ստրկացնել է ուզում մեզ, բայց իրօք ուզում է ոչնչացնել մեր բազմաչարչար ազգը: Սակայն քանի որ պիտի ոչնչանանք, աւելի լաւ չէ՞, որ զէնքը ձեռքերնիս փորձենք մեզ պաշտպանել: Գուցէ յաջողւում է մեզ կռուո՛վ ձեռք բերել ապրելու իրաւունքը:

Իսկ որ մենք կարող ենք պաշտպանուել, դա ցոյց տուին վերջին կռիւները մեր ճակատում ուր մեզանից թուով գերազանց թշնամին նահանջի է դիմել մեր զօրքի հերոսական յարձակման առաջ:

Հարկաւոր է մի ճիգ եւս, եւ թշնամին վռնտուած կը լինի մեր երկրի սահմաններից, ուր մեր պապերն ու հայրերը երկար տարիներ արիւն-քրտինքով աշխատել են գէթ մի կերպ հայթայթել իրենց օրուայ ապրուստը:

Հայե՛ր:

Ժամանակ չէ դանդաղելու: Բոլորը, մինչեւ յիսուն տարեկանները, պարտաւոր են զէնքի տակ գալու. ես պահանջում եմ բոլորից ներկայանալ իրենց զէնքերով ու փամփուշտներով հայրենիքի պաշտպանութեան համար:

Հայրենասիրություն | Դիտումներ: 2191 | Ավելացրել է: ANI | Ամսաթիվ: 12-Հնս-2011 | Մեկնաբանություններ (0)

1-10 11-20 21-30 31-40 41-50

Մուտքանուն
Գաղտնագիր